Aşı nedir? 1
Aşılar, insanları ölüm veya sakatlıkla sonuçlanabilecek pek çok hastalıktan korumaya yarayan, genelde zayıflatılmış hastalık mikrobu veya hastalığa neden olan mikrobun parçacıklarını içeren, ağızdan damla şeklinde veya iğne ile uygulanabilen koruyucu maddelerdir.
Aşılar zarar verir mi? 1, 2
Günümüz modern teknolojisi ile üretilen aşılarda yan etki olasılığı oldukça azaltılmıştır. Aşı uygulandıktan sonra çok nadir olarak vücutta ve aşı yerinde bir takım yan etkiler oluşabilir. Aşı ilişkili yan etkiler genellikle lokal -uygulanan bölgede şişlik, ağrı, kızarıklık ve kısa sürede kendiliğinden düzelen ateş, kırıklık, daha nadir olarak da nöbetler, anafilaksi, gibi bazı sistemik yan etkilerdir.
Bu yan etkiler hastalığın oluşmasıyla ortaya çıkabilecek ağır sonuçların yanında mukayese edilemeyecek derecede önemsiz kalmakta ve çok hafif olmaktadır.
Sağlık Bakanlığının çocukluk çağı aşı şemasında hangi aşılar mevcuttur? 3
Difteri, boğmaca, tetanoz, polio(çocuk felci), Hib, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, konjüge pnömokok, hepatit A, hepatit B, Su çiçeği ve BCG aşıları mevcuttur.
Aşı şemasına ara verince ne yapmalıyım?
Aşılamaya aşı programının kesildiği yerden devam edilir. Tekrar başa dönülmez.
Aşı sonrası istenmeyen etki nedir?1
Aşı uygulanan bir kişide, aşı sonrası ortaya çıkan, bilinen aşı yan etkisi ya da aşıya bağlı olduğu düşünülen herhangi bir istenmeyen tıbbi olaydır. Aşı sonrası istenmeyen olayla karşılaştığınızda mutlaka doktorunuza bildiriniz.
Bir kez yapılan aşı ömür boyu korur mu?1
Her aşının koruyuculuk süresi farklıdır. Bazı aşılarda koruyuculuğun olabilmesi için farklı zaman aralıkları ile aşıda rapel (pekiştirici) doz uygulaması yapılmalıdır. Bu süre grip aşısı için her yıl, tetanoz aşısı için 10 yılda bir gibi farklı olabilmektedir.
Çocuğumu nerede aşılatabilirim?1
Sağlık Ocakları, Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri ve Verem Savaş Dispanserlerinde aşılanabilir.
DBT aşısından sonra çocuğum çok ağladı, ne yapmalıyım? 1,4
Boğmaca aşısına bağlı olarak ağlama olabilir. Ağlama 3 saatten fazla sürerse mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Çocuğumun ateşi var, aşı yapılabilir mi?1
Çok yüksek bir ateşi yoksa aşı yapılabilir.
Çocuğum aşı olduktan sonra kaç saat su ve anne sütü vermemeliyim?1
Hemen su ve anne sütü verilebilir. Beklemeye gerek yoktur.
Hangi aşılar birlikte yapılamaz?1,2
Aşılar ayrı vücut bölgelerinden olmak koşulu ile birlikte yapılabilir. İki canlı aşı aynı vizitte verilebilir. Yapılamıyorsa arada en az 1 ay olmalıdır.
Aşı içinde canlı mikrop var mı, çocuğumu hasta eder mi?1
Bazı aşılar canlı aşılardır. Bu aşıların içerisinde zayıflatılmış virüsler bulunur. Bağışıklık sistemini uyararak hastalığa karşı koruma sağlar ama kişiyi hasta etmez.
Çiçek aşısı bana yapılmıştı, ama çocuğuma yapmadılar, neden?1
Ülkemizde 1980 yılından itibaren çiçek aşısı yapılmamaktadır. Dünyada yapılan yaygın aşı uygulamaları sonucunda çiçek hastalığının kökü kazınmıştır.
Bebeğimin aynı anda birden fazla aşı olması uygun mu? 5
Evet. Bebeklerin vücutlarının aynı anda birden fazla aşılamayı kaldırabildiği çalışmalarda gösterilmiştir. Tek seferde birden çok aşı uygulaması bir yenidoğan için de güvenlidir. Kombine aşılar çocuğunuzu tek dozla birden çok hastalığa karşı korur. Sadece birkaç yıl öncesine oranla bile şimdi uygulanan aşı sayısı çok daha fazladır.
Bağışıklama için çocuğumun okula başlamasını bekleyemez miyim?5
Aşılamanın engellediği birçok hastalık bebekler için oldukça tehlikeli olabilir. Yenidoğanlar, bebekler, yürümeye yeni başlayanlar; ebeveynlerinden, kardeşlerinden, diğer yetişkinlerden yolculukta, kreşte hatta alışverişte bile hastalık kapabilirler. Özellikle uluslararası seyahatlerde bebeğiniz siz farkında olmadan farklı ülkelerden gelen hastalıklara maruz kalabilir.
Çocuğum hastayken aşı olması uygun mu?5
Genellikle, evet. Doktorunuzla konuşun, çocuklar soğuk algınlığı, kulak ağrısı, hafif ateş ya da ishal gibi hafif bir hastalık varken aşı olabilirler. Doktorunuz uygun görürse çocuğunuz aşılanabilir.
Su çiçeği aşısının özellikleri nelerdir?6,7
Su çiçeği özellikle bebeklerde, yetişkinlerde ve bağışıklık sistemi güçlü olmayan kişilerde çok tehlikeli olabilir. Su çiçeğinden kaynaklanan ciddi komplikasyonlar görülen kişiler hastaneye yatmayı gerektirecek derecede hasta olabilirler. Su çiçeği ölüme neden olabilir. Su çiçeğinden korunmanın en iyi yolu su çiçeği aşısı olmaktır. Aşı olan kişilerin çok büyük bir çoğunluğu su çiçeği olmaz. Eğer aşılanmış bir kimse su çiçeği olursa hastalığı hafif derecede (birkaç kabartı, hafif ateş ya da ateş olmadan) geçirir.
Rotavirüs aşısının özellikleri nelerdir?8,9
Rotavirüs dünyanın her yerindeki çocuklar için şiddetli ishallerin başlıca nedenidir. Rotavirüs hastalığı şiddetli sulu ishalle birlikte sıklıkla kusma, ateş ve karın ağrısına yol açar. Bebeklerde ve küçük çocuklarda su kaybına neden olur. Rotavirüs aşıları rotavirüs gastroenteriti (mide ve bağırsak iltihabı) ve beraberinde gelen ishal ve diğer semptomları engellemede oldukça etkilidir.
Çocuğum aşılamadan dolayı hasta olabilir mi? 10
İnaktive edilmiş (ölü) aşılar böyle bir duruma yol açmaz. Ölü bir virüs ya da bakteri veya parçası hastalığa yol açmaz. Canlı aşılarda ise bazı çocuklar aşı uygulanan hastalığın hafif bir örneğini yaşarlar (örneğin, kızamık ya da su çiçeğine benzer birkaç kızarıklık ya da kabartı). Bu, zararlı değil aksine aşının işe yaradığını gösteren bir durumdur.
Aşıların içinde zararlı maddeler olduğu söylendi. Neden çocuğuma böyle aşılar yapılmasına izin vereyim ki? 11
Aşılar zararlı maddelerden yapılmazlar. Aşılar hastalıklara neden olan ancak gücü azaltılmış organizmalardan üretilmektedir ve bu da çocuk için zararlı değildir. Ayrıca aşılar hazırlanırken steril, güçlü ve güvenli olarak kalabilmeleri için içine test edilmiş ve çocuk için güvenli olduğu kanıtlanmış çok az miktarda kimyasal madde eklenmesi gerekebilmektedir.
Ülkemizde aşı ile önlenebilen hastalıkların birçoğundan zaten kurtulmamış mıydık?12
Aşılar sayesinde, aşı ile önlenebilen hastalıkların birçoğu ülkemizde artık yaygın değildir. Ancak aşılamayı durdurursak ülkemizde görülen birkaç vaka dahi hızla onlarca veya yüzlerce vakaya dönüşebilir. Kızamık, boğmaca, su çiçeği salgınları ve diğer hastalıkların yaygın olmamasını yüksek aşılama oranına borçluyuz.
Tam bir aşılama uygulanmayan çocuklar ciddi derecede hastalanabilir ve hastalığı topluma yayabilir.
Referanslar :
1) İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, Aşılar hakkında bilmek istedikleriniz. İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü web sitesi,
2) Şenol E, Aşı-Genel Kurallar, Erişkin ve Pediyatrik Aşılar El Kitabı, Ed. Şenol E., Ankara 2011
3) Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı Çocukluk Çağı Aşı Takvimi 2011,
4) Karabiber H, Çocukluk Çağı Aşılarının Yan Etkileri, Güncel Aşılama, Ed. Salman N., İstanbul 2008
5) Centers for Disease Control and Prevention, Common questions parents ask about infant immunization, CDC web sitesi,
6) Centers for Disease Control and Prevention, Chickenpox, CDC web sitesi,
7) Centers for Disease Control and Prevention, Chickenpox, CDC web sitesi,
8) Centers for Disease Control and Prevention, Rotavirus, CDC web sitesi,
9) Centers for Disease Control and Prevention, Rotavirus prevention, CDC web sitesi,
10) Centers for Disease Control and Prevention, Vaccines, parents guide, CDC web sitesi,
11) T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Gen Müd. Bulaşıcı Hastalıklar ve Salgın Kontrolü Dair Başkanlığı, Genişletilmiş Bağışıklama Programı Modül Eğitim Seti, Katılımcı Rehberi, Ankara 2009
12) Centers for Disease Control and Prevention, Vaccines, parent questions, CDC web sitesi,
Alıntı Merkezi:
Aşılar, insanları ölüm veya sakatlıkla sonuçlanabilecek pek çok hastalıktan korumaya yarayan, genelde zayıflatılmış hastalık mikrobu veya hastalığa neden olan mikrobun parçacıklarını içeren, ağızdan damla şeklinde veya iğne ile uygulanabilen koruyucu maddelerdir.
Aşılar zarar verir mi? 1, 2
Günümüz modern teknolojisi ile üretilen aşılarda yan etki olasılığı oldukça azaltılmıştır. Aşı uygulandıktan sonra çok nadir olarak vücutta ve aşı yerinde bir takım yan etkiler oluşabilir. Aşı ilişkili yan etkiler genellikle lokal -uygulanan bölgede şişlik, ağrı, kızarıklık ve kısa sürede kendiliğinden düzelen ateş, kırıklık, daha nadir olarak da nöbetler, anafilaksi, gibi bazı sistemik yan etkilerdir.
Bu yan etkiler hastalığın oluşmasıyla ortaya çıkabilecek ağır sonuçların yanında mukayese edilemeyecek derecede önemsiz kalmakta ve çok hafif olmaktadır.
Sağlık Bakanlığının çocukluk çağı aşı şemasında hangi aşılar mevcuttur? 3
Difteri, boğmaca, tetanoz, polio(çocuk felci), Hib, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, konjüge pnömokok, hepatit A, hepatit B, Su çiçeği ve BCG aşıları mevcuttur.
Aşı şemasına ara verince ne yapmalıyım?
Aşılamaya aşı programının kesildiği yerden devam edilir. Tekrar başa dönülmez.
Aşı sonrası istenmeyen etki nedir?1
Aşı uygulanan bir kişide, aşı sonrası ortaya çıkan, bilinen aşı yan etkisi ya da aşıya bağlı olduğu düşünülen herhangi bir istenmeyen tıbbi olaydır. Aşı sonrası istenmeyen olayla karşılaştığınızda mutlaka doktorunuza bildiriniz.
Bir kez yapılan aşı ömür boyu korur mu?1
Her aşının koruyuculuk süresi farklıdır. Bazı aşılarda koruyuculuğun olabilmesi için farklı zaman aralıkları ile aşıda rapel (pekiştirici) doz uygulaması yapılmalıdır. Bu süre grip aşısı için her yıl, tetanoz aşısı için 10 yılda bir gibi farklı olabilmektedir.
Çocuğumu nerede aşılatabilirim?1
Sağlık Ocakları, Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri ve Verem Savaş Dispanserlerinde aşılanabilir.
DBT aşısından sonra çocuğum çok ağladı, ne yapmalıyım? 1,4
Boğmaca aşısına bağlı olarak ağlama olabilir. Ağlama 3 saatten fazla sürerse mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Çocuğumun ateşi var, aşı yapılabilir mi?1
Çok yüksek bir ateşi yoksa aşı yapılabilir.
Çocuğum aşı olduktan sonra kaç saat su ve anne sütü vermemeliyim?1
Hemen su ve anne sütü verilebilir. Beklemeye gerek yoktur.
Hangi aşılar birlikte yapılamaz?1,2
Aşılar ayrı vücut bölgelerinden olmak koşulu ile birlikte yapılabilir. İki canlı aşı aynı vizitte verilebilir. Yapılamıyorsa arada en az 1 ay olmalıdır.
Aşı içinde canlı mikrop var mı, çocuğumu hasta eder mi?1
Bazı aşılar canlı aşılardır. Bu aşıların içerisinde zayıflatılmış virüsler bulunur. Bağışıklık sistemini uyararak hastalığa karşı koruma sağlar ama kişiyi hasta etmez.
Çiçek aşısı bana yapılmıştı, ama çocuğuma yapmadılar, neden?1
Ülkemizde 1980 yılından itibaren çiçek aşısı yapılmamaktadır. Dünyada yapılan yaygın aşı uygulamaları sonucunda çiçek hastalığının kökü kazınmıştır.
Bebeğimin aynı anda birden fazla aşı olması uygun mu? 5
Evet. Bebeklerin vücutlarının aynı anda birden fazla aşılamayı kaldırabildiği çalışmalarda gösterilmiştir. Tek seferde birden çok aşı uygulaması bir yenidoğan için de güvenlidir. Kombine aşılar çocuğunuzu tek dozla birden çok hastalığa karşı korur. Sadece birkaç yıl öncesine oranla bile şimdi uygulanan aşı sayısı çok daha fazladır.
Bağışıklama için çocuğumun okula başlamasını bekleyemez miyim?5
Aşılamanın engellediği birçok hastalık bebekler için oldukça tehlikeli olabilir. Yenidoğanlar, bebekler, yürümeye yeni başlayanlar; ebeveynlerinden, kardeşlerinden, diğer yetişkinlerden yolculukta, kreşte hatta alışverişte bile hastalık kapabilirler. Özellikle uluslararası seyahatlerde bebeğiniz siz farkında olmadan farklı ülkelerden gelen hastalıklara maruz kalabilir.
Çocuğum hastayken aşı olması uygun mu?5
Genellikle, evet. Doktorunuzla konuşun, çocuklar soğuk algınlığı, kulak ağrısı, hafif ateş ya da ishal gibi hafif bir hastalık varken aşı olabilirler. Doktorunuz uygun görürse çocuğunuz aşılanabilir.
Su çiçeği aşısının özellikleri nelerdir?6,7
Su çiçeği özellikle bebeklerde, yetişkinlerde ve bağışıklık sistemi güçlü olmayan kişilerde çok tehlikeli olabilir. Su çiçeğinden kaynaklanan ciddi komplikasyonlar görülen kişiler hastaneye yatmayı gerektirecek derecede hasta olabilirler. Su çiçeği ölüme neden olabilir. Su çiçeğinden korunmanın en iyi yolu su çiçeği aşısı olmaktır. Aşı olan kişilerin çok büyük bir çoğunluğu su çiçeği olmaz. Eğer aşılanmış bir kimse su çiçeği olursa hastalığı hafif derecede (birkaç kabartı, hafif ateş ya da ateş olmadan) geçirir.
Rotavirüs aşısının özellikleri nelerdir?8,9
Rotavirüs dünyanın her yerindeki çocuklar için şiddetli ishallerin başlıca nedenidir. Rotavirüs hastalığı şiddetli sulu ishalle birlikte sıklıkla kusma, ateş ve karın ağrısına yol açar. Bebeklerde ve küçük çocuklarda su kaybına neden olur. Rotavirüs aşıları rotavirüs gastroenteriti (mide ve bağırsak iltihabı) ve beraberinde gelen ishal ve diğer semptomları engellemede oldukça etkilidir.
Çocuğum aşılamadan dolayı hasta olabilir mi? 10
İnaktive edilmiş (ölü) aşılar böyle bir duruma yol açmaz. Ölü bir virüs ya da bakteri veya parçası hastalığa yol açmaz. Canlı aşılarda ise bazı çocuklar aşı uygulanan hastalığın hafif bir örneğini yaşarlar (örneğin, kızamık ya da su çiçeğine benzer birkaç kızarıklık ya da kabartı). Bu, zararlı değil aksine aşının işe yaradığını gösteren bir durumdur.
Aşıların içinde zararlı maddeler olduğu söylendi. Neden çocuğuma böyle aşılar yapılmasına izin vereyim ki? 11
Aşılar zararlı maddelerden yapılmazlar. Aşılar hastalıklara neden olan ancak gücü azaltılmış organizmalardan üretilmektedir ve bu da çocuk için zararlı değildir. Ayrıca aşılar hazırlanırken steril, güçlü ve güvenli olarak kalabilmeleri için içine test edilmiş ve çocuk için güvenli olduğu kanıtlanmış çok az miktarda kimyasal madde eklenmesi gerekebilmektedir.
Ülkemizde aşı ile önlenebilen hastalıkların birçoğundan zaten kurtulmamış mıydık?12
Aşılar sayesinde, aşı ile önlenebilen hastalıkların birçoğu ülkemizde artık yaygın değildir. Ancak aşılamayı durdurursak ülkemizde görülen birkaç vaka dahi hızla onlarca veya yüzlerce vakaya dönüşebilir. Kızamık, boğmaca, su çiçeği salgınları ve diğer hastalıkların yaygın olmamasını yüksek aşılama oranına borçluyuz.
Tam bir aşılama uygulanmayan çocuklar ciddi derecede hastalanabilir ve hastalığı topluma yayabilir.
Referanslar :
1) İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, Aşılar hakkında bilmek istedikleriniz. İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.20122) Şenol E, Aşı-Genel Kurallar, Erişkin ve Pediyatrik Aşılar El Kitabı, Ed. Şenol E., Ankara 2011
3) Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı Çocukluk Çağı Aşı Takvimi 2011,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.20124) Karabiber H, Çocukluk Çağı Aşılarının Yan Etkileri, Güncel Aşılama, Ed. Salman N., İstanbul 2008
5) Centers for Disease Control and Prevention, Common questions parents ask about infant immunization, CDC web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.20126) Centers for Disease Control and Prevention, Chickenpox, CDC web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.20127) Centers for Disease Control and Prevention, Chickenpox, CDC web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.20128) Centers for Disease Control and Prevention, Rotavirus, CDC web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.20129) Centers for Disease Control and Prevention, Rotavirus prevention, CDC web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.201210) Centers for Disease Control and Prevention, Vaccines, parents guide, CDC web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.201211) T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Gen Müd. Bulaşıcı Hastalıklar ve Salgın Kontrolü Dair Başkanlığı, Genişletilmiş Bağışıklama Programı Modül Eğitim Seti, Katılımcı Rehberi, Ankara 2009
12) Centers for Disease Control and Prevention, Vaccines, parent questions, CDC web sitesi,
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
, Erişim Tarihi: 26.07.2012Alıntı Merkezi:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.