Bu yol nefsin yolu deyil

Hadîsin rivayetlerinde var ki: Cenâb-ı Hak nefse demiş ki: "Ben neyim, sen nesin?" Nefis demiş: "Ben benim, sen sensin" Azab vermiş, cehenneme atmış, yine sormuş. Yine demiş: "ENE ENE; ENTE ENTE". Hangi nevi azabı vermiş, enâniyetten vazgeçmemiş. Sonra açlık ile azab vermiş. Yâni aç bırakmış. Yine sormuş: "MEN ENE VEMA ENTE" Nefis demiş: "Sen benim Rabb-ı Rahîmimsin, ben senin âciz bir abdinim..

Senin en şiddetli düşmanın, iki yanının arasında bulunan nefsindir.” (bk. Gazâlî, İhyâ, 3/4; Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, 1/143)

Genişletmek için tıkla ...

anlamına gelen bir hadis rivayeti vardır.

Bu hadiste geçen ve “iki yanının arasında” anlamına gelen “cenbeyk” kelimesi bir mecazdır. Ayrıca "iki kaşın arasında, içinde, iki kaburgayın arasında” şeklinde de tercüme edilebilir. Bütün bu ifadeler mecazidir. Nefsin içimizde bir düşman olduğuna ve diğer bütün düşmanlardan daha tehlikeli bulunduğuna dikkat çekmek içindir. İnsanın öncelikle nefsini ıslah etmesinin önemini belirtmektedir.

Nefis, sözlükte; ruh, can, akıl, insanın şahsı, bir şeyin varlığı, zatı, içi, hakîkati, beden; ceset, kan, azamet, izzet, kötü söz, bir şeyin cevheri, arzu ve istek gibi anlamlara gelir.

İnsandaki nefsin mahiyeti hakkında ihtilaf edilmiştir. Nefsin, rûhânî bir cevher ve gözle görülmeyen latîf bir varlık olduğunu, nur ve ziyadan yaratıldığını söyleyenlerin yanında, latîf bir cisim, kan ve araz olduğunu söyleyenler de olmuştur.

Bilginlerin çoğunluğuna göre ruh ile nefis farklıdır. Ruh ve nefsin aynı şeyler olduğunu söyleyenler de olmuştur.

Allah razı olsun mübarek