Urneler (Ölü çömlekleri), çoğunlukla pişmiş toprak bazen de tunçtan yapılan
çömleklerin içine yakılmıĢ olan ölünün kül ve kemiklerinin konduğu mezarlardır.
Neolitik dönemden itibaren bilinen yakarak gömme geleneği Urartular tarafından
da yoğun olarak tercih edilen bir gömü türüdür. BaĢlı baĢına bir mezar tipini ve
gömü geleneğini yansıtmakla birlikte diğer mezar tipleri ile bağlantılı olarak da ele
alınabilirler17.
Kaya mezarları veya oda mezarlarının duvarlarına açılan nişlere
konulmuş örnekler olduğu gibi doğal kaya oyukları veya toprak veya kayaya
açılmıĢ oyuk ve kanallara da konulduktan sonra üstü taş parçalarıyla
kapatılmıĢtır18. Urnelere yakılan cesetten arda kalan kül ve kemikler
bırakılmaktaydı. Ağzı çanakla kapatılan urnelerin omuz kısmına 2 ya da 3 delik
açılarak içerisine ruhun giriĢ çıkıĢı sağlanıyordu. Bu kremasyon (Yakma) gömü ile
dünyada iĢlediği günahlarının cezasını çekip ölümden sonraki yaĢama günahsız bir
Ģekilde baĢlaması olarak yorumlanabilir19
Üstadım, bende kaya mezarlarında da kremasyon çokça uygulanan bir tekniktir diyorum.
Zemin altı kaya mezari yaparlar. Duvara niş açarlar, nişe urne icinde ölünün küllerini koyarlar. OK
Bkz . Antropolojik resmi kaynaklar.